De gevaren van Tarwe en Gezonde Alternatieven!

Bij de meeste mensen bevat hun voedingspatroon, bewust of onbewust, veel tarweproducten. Tarwe zit onder andere in brood, luxe broodjes, bolletjes, pasta, crackers, bagels, muesli, pannenkoeken en zelfs in soepen, sauzen, alcohol, worstjes, snoep en ga zo maar door. Je eet dus ongemerkt flinke hoeveelheden tarwe op een dag. Tarwe als graan is weliswaar een voedzaam product vol B-vitaminen en mineralen, maar in het proces van bijvoorbeeld brood maken worden praktisch 80% van de voedingsstoffen verwijderd en vervangen door synthetische voedingsstoffen. Dit is onnodig belastend voor je lichaam en willen we dus niet.

Heb jij na het eten van bijvoorbeeld brood voor de lunch of witte pasta voor het avondeten een opgeblazen buik, last van boeren of windjes laten, buikpijn, en moe na het eten (de welbekende suikerdip)? Dan heb je een overgevoeligheid voor gluten (de eiwitten in tarwe). Schrik niet, dit betekend niet gelijk dat je echt allergisch bent voor gluten en het niet kan eten zonder ziek te worden, maar het geeft wel aan dat dit product eigenlijk niet zo gezond voor je is. Het kan ook zijn dat je helemaal geen last heb van deze symptomen. Toch ontregelen gluten je lichaam intern en is tarwe helemaal niet zo gezond. 

Charlotte heeft van kleins af aan al las van haar darmen. Je kent de symptomen: zo’n opgeblazen gevoel na het eten. Een buik alsof je zwanger bent en krampen onderin. Haar stoelgang was niet regelmatig en ze was vaak moe. Ze is op onderzoek uitgegaan en heeft haar eetpatroon veranderd en eet nu meer van andere granen en graanvervangers zoals bulgur, couscous, quinoa en spelt. Voor mij (Debbie) geldt dit hetzelfde, ik was al mijn hele leven verstopt en dacht dat dit normaal was. Tot ik tarwe uit mijn voedingspatroon schrapte en dit door andere producten ging vervangen. Jeetje wat een verschil! Ik kon ineens normaal naar de wc en had geen last meer van die verschrikkelijke krampen en enorm opgeblazen buik.

Gelukkig dus voor ons is tarwe niet de enige graansoort. Het is dan wel de bekendste en meest toegankelijke graansoort, maar zoals net al gezegd niet de meest gezonde. Vervang brood en andere tarweproducten door producten die ook door je lichaam herkend worden als voeding: hele en onbewerkte granen die voorkomen in de natuur zoals bruine rijst, spelt en kamut producten.

Met name brood is één van de grootste boosdoeners van een toenemend gewicht en steeds strakker zittende spijkerbroeken. En ja, dit geldt ook al voor volkorenbrood, maar natuurlijk al helemaal voor wit brood en witte pasta! De 'witte producten' hebben een hoge glycemische index wat inhoudt dat het snelle suikers zijn die de bekende suikerpieken en dalen veroorzaken. Volkorenbrood doet dit in mindere mate ook. Wil je afvallen? Laat het brood dan eens staan en vervang door gezonde keuzes en alternatieven zoals bruine rijst, quinoa, gierst, havermout en uiteraard grote hoeveelheden groente en fruit. Ben je de nodige kilo's kwijt of hoef je niet af te vallen? Vervang tarwebrood dan door speltbrood of roggebrood. Hetzelfde geld voor pasta, probeer eens spelt- of boekweit-pasta. Je hoeft het namelijk niet helemaal uit je voedingspatroon te schrappen want ons lichaam heeft de complexe koolhydraten uit onder andere speltproducten hard nodig om goed te functioneren. Het is namelijk niet de koolhydraat ansich die je dik maakt, maar het soort koolhydraat en in mindere mate de hoeveelheid. Dus vermijd de geraffineerde witte koolhydraten en de tarwe-producten en kies voor complexere varianten. 

Een andere reden om eens vaker voor bruine rijst te kiezen (of een ander natuurlijke graan) in plaats van een bewerkt product als brood is dat volkorenbrood veel fytaten bevat. Fytaten zijn antinutriënten die mineralen aan zich binden waardoor deze vervolgens slecht opgenomen kunnen worden in ons lichaam. Mensen die dus veel volkorenbrood eten krijgen dus minder zink, ijzer, calcium en magnesium binnen. Gevaarlijk want deze zijn zeer belangrijk voor ons lichaam. Zo is zink essentieel voor een sterk immuunsysteem, ijzer is onmisbaar voor een goed energieniveau en calcium en magnesium helpen onze bloeddruk te reguleren en onze botten en tanden sterk te houden.

Tarwe vervangers

Spelt
Spelt is een oergraan en is al zo'n 9000 jaar oud!De Romeinen aten bijvoorbeeld graag spelt, ze maakten er onder andere meel van. Spelt heeft een lage glycemische index en bevat veel voedingsvezels waardoor we sneller een verzadigd gevoel hebben. We eten er dus niet alleen minder van maar de voedingsvezels stimuleren ook een gezonde darmwerking. Sinds de biologische landbouw aan een opmars bezig is komt spelt steeds vaker in beeld. Bij verschillende bakkers zie je een speltbrood op de plank liggen. Maar let wel op spelt is niet geschikt voor een glutenvrij dieet en eet het dus met mate. Huh? Maar het bevat dus toch gluten. Ja zeker, maar de gluten zijn van een andere samenstelling dan die in tarwe en onze darmen kunnen deze graansoort beter en dus makkelijker te verteren. Ook heeft het een hoger eiwitgehalte (goed voor de sporters onder ons) en bevat het meer vitaminen en mineralen. Dit komt omdat spelt is een puurdere graansoort in vergelijking met tarwe en het dus zijn vitaminen en mineralen beter behoudt tijdens het maalproces. 

Havermout
Havermout wordt bereidt uit de graansoort haver door de hele haverkorrels te wassen, te pellen en ze te verhitten. Hierna worden ze in stukken geknipt en gerold. Het nadeel hiervan is dat havermout minder voedingsstoffen bevat dan havervlokken en dat havervlokken gluten vrij zijn van nature, maar havermout niet. Havermout net zoals andere granen een uitstekende bron van vezels. Je kunt lekkere havermoutpap maken zodat je de eerste uren van de dag goed doorkomt maar ook heerlijke haverrepen voor als tussendoortje.

Quinoa
Quinoa is een pseudograan: het behoort niet tot de familie van de grassen zoals tarwe en andere granen. Quinoa behoort tot de familie van de amaranten, net als bieten en spinazie. Het is een zaad die stamt uit Zuid-Amerika, met name uit Colombia, Peru, Bolivia en Ecuador. Het is een uitstekend alternatief voor granen als je geen gluten kan verdragen of zelfs aan coeliakie lijdt. Quinoazaden bevatten zeer veel vitaminen en minerslen maar is ook rijk aan voedingsvezels. Ook hebben ze een lage glycemische index en zorgen dus niet voor grote schommelingen in je bloedsuikerspiegel. 

Kamut
Kamut is net als spelt een oergraan. Het is populair geworden nadat een piloot in 1949 een aantal zaden vanuit Egypte naar de V.S. bracht. Zijn vader cultiveerde de zaden en wist de zaden te gebruiken voor een goede oogst. Kamut is heel gezond. Het bestaat voor 15% uit eiwitten en alle belangrijke vitaminen zitten erin. Ook bevat het verschillende essentiële aminozuren. Het bevat meer lipiden die energie leveren aan het lichaam dan koolhydraten. Het is dus een product met een hoge energetische waarde en zeer geschikt voor sporters! 

Bruine rijst

En 'last but definitely not least' bruine rijst! Eigenlijk de beste vervanger en vaak kunnen mensen met een glutenvrij dieet wel bruine rijst eten omdat de gluten, of eigenlijk dus de eiwitten, van een andere soort zijn. Bruine rijst heeft een lage glycemische index en zit boordevol voedingsvezels en voedingsstoffen. Deze zitten voornamelijk in het vliesje wat nog om een bruine rijst korrel heen zit. Bij witte rijst is dit vliesje weg en mede daardoor is bruine rijst gezonder.